ایران یا ویران

       کتاب ایران یا ویران 

      تقسیم شده به دو بخش:

                 ایران یا ویران 

                 و

                 زرتشت پیامبر راستی 

                 نوشته : پارسا سروش

 موضوع : بررسی تحولات تاریخی ایران  و آیین زرتشت 

 پایان نگارش : مهر 7032 (1389)

برای دانلود کتاب لینک زیر را کلیک کنید:  

دانلود کتاب ایران یا ویران

رهاتم و فریشاد

Rahatam and Ferishad music   

رهاتم -- فریشاد 

آزادی زن

                آزادی زن

          

                                                

پوروچیستا (نماد آزادی زن در ایران باستان)

پوروچیستا نام کوچک‌ترین دختر از سه دختر زرتشت، بود

نام و نام خانوادگی پوروچیستا بطور کامل پوروچیستا اسپنتمان هیچداسپان بود

پوروچیستا که در ایران باستان نام دختر بوده در دین یشت به معنای دانش والا آمده است

به عبارت دیگر واژه پوروچیستا به معنی پُربینش است

پوروچیستا از نخستین ایمان آورندگان به اهورا مزدا بوده است

در گات ها از هفت نفر به عنوان نخستین ایمان آورندگان یاد می شود که پوروچیستا نیز یکی از آنهاست

( این هفت نفر عبارتند از میدیوماه (پسر عموی اشو زردشت)، پوروچیستا (دختر کوچک اشو زردشت)، فرشوشتره (از خاندان ایرانی هوگو، پدر همسر اشو زردشت)، فریانا (از خاندان های تورانی) جاماسپ (از خاندان هوگو و همسر پوروچیشتا)، کی گشتاسپ و همسرش بانو هوتوسا (هر دو از خاندان های برجسته ایرانی) )

نحوه ازدواج پوروچیستا نیز بسیار جالب و نشان دهنده آزادی دختران ایران باستان در انتخاب همسرشان است

داستان پیوند دختر زرتشت، پوروچیستا در اوستا بخش یسنا، هات 53 (گات 53) آمده است که این داستان از دیدگاهای گوناگونی دارای ارزش فراوانی است. نحوه ازدواج پوروچیستا، بیانگر حقوق والای یک زن در نزر ایرانیان باستان است

در گات 53 نوشته شده است :

" ای پورچیستای اسپنتمان

ای جوانترین دختر زرتشت

اهورا مزدا آن کس را که به اندیشه نیک و به پاکی و راستی پایبند است به همسری تو می دهد ، پس با خرد خود همه پرسی کن و با پارسایی و دانش نیک رفتار کن "

این گفتار زرتشت یک حقیقت مسلم را آشکار می سازد و آن این است که دختر در آئین زرتشت درانتخاب همسر آزاد است و عقیده پدر بر او تحمیل نمی گردد

ایرانیان باستان (زرتشتیان) خرد مقدس و حق انتخاب را از نعمت های خدا به انسان می دانستند و بنابراین دختران خود را به صورت تحمیلی وادار به ازدواج نمی کردند

در قسمتی دیگر از گات 53 شاهد گواه گیری زرتشت از پوروچیستا و جاماسب (جاماسپ وزیر گشتاسب شاه بوده‌است. جاماسپ را از نخستین فیلسوفان ایرانی میدانند ) هستیم

این گواه گیری نمایان گر این است که ایرانیان برای ازدواج نزد موبدی می رفتند و او آنها را به همسری هم در می آورد

وسخن آخر این که پوروچیستا را می توان به عنوان نماد آزادی زن ایرانی در نظر گرفت . و داستان هایی که از وی نقل شده است نیز نمایانگر این است زنان نزد ایرانیان باستان دارای ارزش و احترام می بوده اند

            آزادی زن در زرتشت و ایران باستان

با توجه به نقشی که ایزد بانوهای مادر و مونث در ایران باستان دارند، احترام زرتشت به

 زن بسیار موجه است. تاکنون هیچ سندی به دست نیامده است که در آن کرامت زن در آیین زرتشت زیر سوؤال رفته باشد و یا سخن از برتری مرد به زن رفته باشد. اوج نگاه زرتشت به زن در رفتار با دخترش پروچیستا به هنگام ازدواج او با جاماسب پیداست. زرتشت از دخترش می خواهد، پس از یک اندیشه گماری نیکو و ژرف و مراجعه به خرد خویش تصمیم بگیرد ... در همین باب کریستین سن خاور شناس دانمارکی می گوید: «رفتار مردان نسبت به زنان در ایران باستان همراه با نزاکت بوده زن چه در زندگی خصوصی و چه در زندگی اجتماعی از آزادی کامل برخوردار بوده است. در مورد آزادی در ازدواج هیچ چیزی مستند تر و موجه تر از رفتار خود زرتشت نسبت به دختر کوچکش پروچیستا نیست. 

زرتشت به دختر کوچکش پروچیستا می فرماید: «پروچیستا» جاماسب را که مردی دانشمند است(وزیر گشتاسب و منجم و ستاره شناس معروف زمان) برای همسری تو برگزیدم، تو با خرد مقدس خود مشورت کن و ببین که آیا او را لایق همسری خود می دانی یا نه؟ آری، بر اساس منابع موجود، مذهب زرتشت در ایران قبل از اسلام زمینه ساز مناسبی برای حرمت زنان بوده است. زن در مذهب زرتشت و در کتاب اوستا از ارزش و کرامت و احترام والایی برخوردار است. زن نگهدارنده روشنایی آتش و رکن اساسی خانواده است. تا انجا که مطابق قوانین اوستا: 

1. زن حق مالکیت داشته و می توانسته دارایی خود را مستقلاً اداره کند. 
2. زن می توانسته ولی و یا قیم و نگهدار فرزندان خود باشد. 
3. زن می توانسته مطابق قانون از طرف شوهر خود وارد محاکمه شود؛ و به نام او امور را اداره نماید (در صورت بیماری شوهر) 
4. زن می توانسته از شوهر ستمگر و بد رفتار خود به دادستان شکایت کند 
5. شوهر حق نداشته بدون اجازه زنش دختر خود را شوهر دهد. 
6. در دادگاه گواهی زن پذیرفته می شد. 
7. زن می توانسته داور یا وکیل شود. 
8. زن می توانسته وصی قرار گیرد و تمام اموال خود را وصیت کند. 

این قوانین در حالی، اجرا بود که زن ربایی و خرید زن در میان بسیاری از ملل و اقوام هند و اروپایی متداول بود، ازدواج ایرانی در سایه ی نظمی که آیین زرتشت آورده بود نتیجه عقد بود. در لابه لای تاریخ، اساطیر و باستان شناسی ایران همواره خانواده به عنوان مهم ترین واحد اجتماعی و نگهدارنده رابطه خویشی و پایگاه عاطفی نقش مهمی ایفا می کند. خانواده که امروز نیز از مقدس ترین و محترم ترین نهادهای اجتماعی به شمار می رود، همواره در این سرزمین از اهمیت والایی برخوردار بوده است، تا بدان جا که در اعتقادات ایرانی تشکیل خانواده به صورت تکلیفی دینی درآمده است. به نظر ایرانیان، ازدواج نتیجه رضایت زن و مرد بوده و این ازدواج در آن واحد، معنی مذهبی و اجتماعی هم داشت. مسأله مهم دیگر در بدو تشکیل خانواده به چشم می خورد. پدر و مادر در انتخاب همسربرای دختر خود دخیل بودند اما دختر هم حق داشت در صورتی که داماد منتخب پدر و مادر را نپذیرفت، دست رد بر سینه او بزند. قوانین دوره ساسانی ازدواجی را که به زور صورت می گرفت، به منزله جرم و خیانت می شمرد. این امر، از پیشرفت های بزرگ حقوق ساسانی بود. این در حالی است که در سرزمین های هم مرز ایران، دختر از این آزادی خبر نداشت. در بابل دختر می بایست مردی را بپذیرد که پدرش برای وی در نظر گرفته بود. در هند دختر مثل کالایی به مرد داده می شد که بیشترین پول را پرداخته بود. 
در چنین شرایطی، دختر ایرانی از امتیازهایی بیش از همه دختران مشرق زمین برخوردار بود و می توانست یار و همدم زندگیش را به میل و اراده خویش برگزیند. نمونه های چنین آزادی و اختیاری هم در شاهنامه کم نیستند. همین طور که زرتشت در کتابش به دوشیزگان در حال شوی گرفتن می گوید: هر کدام به خرد خود برای رستگاری تصمیم بگیرند... زن زرتشتی تحت تعالیم زرتشت در قرن اولیه ظهور زرتشت و نیز در زمان هخامنشیان از بیشترین حقوق متعالی برخوردار بود و یکی از درخشان ترین ادوار تاریخی خود را می گذرانند. همان طور که گفته شد نمونه کامل آن ماندانا مادر کوروش بود، که بارها کوروش به وجود او افتخار کرده است و حضور زنانی از قبیل آتوسا، پانته آ، رکسانا، آرتیمس، و غیره نمودار حضور فعال زن ایرانی در این دوران است و مشارکت همه جانبه زنان در این عصر چشمگیر است. 

آزادی در زرتشت در ادامه مطلب...

راه در جهان یکی است و آن راه راستی است

       

   راه در جهان یکی است و آن راه راستی است       

_{اگه چشمت پرسید بگو ندیدمشاگه گوشت پرسید بگو نشنیدمش}

_{اگه دستت لرزید بگو به خاطر سرماست}

_{اگه پات لرزید بگو به خاطر ضعفه}

_اما...

_{اما اگه دلت لرزید هیچوقت به خودت دروغ نگو}

 

 اوستا کهن ترین کتاب خرد طلب در جهان

_{سر آغاز یسنا}

₄

 _{اندیشه ی نیک و گفتار نیک و کردار نیک را فرامی ستاییم.
از آنچه در [ پهنه ی ] اندیشیدن و گفتن و کردن است، اندیشه ی نیک و گفتار نیک و کردار نیک را می پذیرم.
من همه ی اندیشه ی بد و گفتار بد و کردار بد را فرومی گذارم.}

 اوستا هات

38

1 اینک زمین را می‌ستاییم؛ زمینی که ما را در بر گرفته است.
ای اَهوره‌مَزدا !
زنان را می ستاییم. زنانی را که از آن ِتو به شمار آیند و از بهترین اَشَه برخوردارند، می‌ستاییم.

خشنودی اهوره مزدا و شکست اهریمن را، آنچه با خواست اهوره مزدا سازگارتر است آشکار شود.
«اَشِم وُهو ...»

هات 37

1 اینک اَهوره مزدا را می ستاییم.
شهریاری و بزرگواری و آفرینش زیبای او را می ستاییم که گیتی و اَشَه را بیافرید؛ آب ها و گیاهان را بیافرید؛ روشنایی و زمین و همه ی چیزهای نیک را بیافرید.

2 به شهریاری و بزرگواری و خوب کرداری وی، او را ایدون با ستایش برگزیده ی آنان که گیتی را نگاهبانند، می ستاییم.

3 او را ایدون به نام های پاکِ اَهورایی و [نام های] پسندیده ی مَزدایی می ستاییم.
او را با دل و جان خویش می ستاییم.

هم میهنان عزیز لینکگ دانلود آهنگ استاد بزرگ شجریان رو براتون گذاشتم که از این آهنگ لذت کافی رو ببرید...آهنگه تفنگت را زمین بگذار

دانلود آهنگ تفنگت را زمین بگذار از استاد شجریان 

گزیده ای از شعر های زیبا در ادامه ی مطلب...